طراحی نمای پارامتریک، روشی برای طراحی میباشد که مبتنی بر الگوریتم میباشد. طراحی نمای پارامتریک یکی از رویکردهای بحث برانگیز معماران میباشد. اصول این طراحی بر اساس اشکال هندسی و ساختارهای پیچیده از تعامل بین عناصر میباشد. ساختمانهایی که در ساخت آنها از نمای پارامتریک استفاده شده است ساختمانهایی هستند که حداقل برای چند ثانیه بینندگان را مجذوب طراحی منحصر به فرد خود مینمایند. این نوع از طراحیها با بهره گیری از اشکال هندسی خاص نماهایی را ایجاد مینماید که مشابه آن در هیچ ساختمان دیگری مشاهده نمیشود و همین ویژگی منجر به خاص بودن این نوع ساختمانها میباشد.
پروژه اجرای نمای پارامتریک کلینیک پارس توسط شرکت مهندسین آژندپنام


طراحی نمای پارامتریک چیست؟
طراحی نمای پارامتریک یک روش طراحی است که در آن، نمای ساختمان با استفاده از پارامترهای متغیر طراحی میشود. در این روش، پارامترهایی مانند ابعاد، شکل، جنس و مواد ساختمان، به صورت متغیر در نظر گرفته میشوند و با تغییر این پارامترها، نمای ساختمان نیز تغییر میکند. این روش به طراحان این امکان را میدهد تا با تغییرات کوچک در پارامترها، نمای ساختمان را به راحتی تغییر دهند و بهترین نمای ممکن را برای ساختمان ایجاد کنند. همچنین، این روش به طراحان این امکان را میدهد تا با استفاده از الگوریتمهای بهینهسازی، بهترین مقادیر پارامترها را برای بهبود عملکرد ساختمان پیدا کنند.
ویژگیهای طراحی نمای پارامتریک
معماران متعددی در زمینهی طراحی پارامتریک فعالیت داشتهاند. لوئیجی مورتی (Luigi Moretti) اولین معماری بود که عبارت معماری پارامتریک را مورد استفاده قرار داد. در دهههای اخیر با توجه به نرمافزارهای پیشرفتهی معماری طراحی نمای پارامتریک به پروژههای بیشتری راه پیدا کرده است. با ابزراهای دیجیتالی نوین، معماران در قرن حاضر به حداکثر انعطاف در طراحی دست یافتهاند.
بیشتر بخوانید: مراحل اجرای محوطه سازی
از جمله ویژگیهای طراحی نمای پارامتریک عبارتند از:
- طراحی نمای پارامتریک میتواند به سادگی با فضایی که در آن اجرا شده است تطبیق پیدا نماید، به عنوان مثال با هماهنگی بین عناصر کاربردی مانند راه پله و یا نیمکت میتواند زیبایی خیره کنندهای به ساختمان ببخشد. این طراحی معمولاً یادآور طبیعت نیز میباشد.
- یکی از ویژگیهای طراحی پامتریک انعطاف پذیری میباشد که میتواند با توجه به تعداد نسخههایی که معمار در نظر دارد ایجاد شود. در واقع طراحی نمای پارامتریک محدودیتی ندارد، پررنگ و پویا میباشد و با استفاده از اشکال هندسی، نماهای منحصر به فردی ایجاد مینماید.
همان طور که پیشتر اشاره کردیم طراحی پارامتریک در سالهای اخیر به لطف استفاده از نرم افزارهای معماری روشهای نوینی در این شیوه را ارائه نموده است.
اصول طراحی نمای پارامتریک
جهت توصیف سادهی طراحی نمای پارمتریک میتوانی از مثال مکعب استفاده نمائيد. متغیرهایی که در یک مکعب وجود دارد شامل طول، عرض و ارتفاع میباشد که میتواند ابعاد مکعب را کنترل نماید. طراحی پارامتریک شامل تغییر این متغیرها با استفاده از الگوریتمها به منظور دست یابی به یک شی کاملاً متفاوت میباشد.
پروژه بانک کشاورزی شرکت مهندسین آژند پنام


موارد استفاده از طراحی نمای پارامتریک
امروز استفاده از طراحی نمای پارامتریک را میتوان در ساختمانهای اداری، مسکونی و تجاری مشاهده کرد و هیچ گونه محدودیتی در اجرای نمای پارامتریک برای انواع ساختمانها وجود ندارد.
تفاوت بین طراحی پارامتریک و طراحی سنتی
در گذشته طراحی نما بر اساس اصولی کلی بنا میشد که انعطاف زیادی نداشت اما به لطف طراحی نمای پارامتریک پروژههای ساختمانی به فرآیندی تبدیل شدهاند که امکان تغییر متغیرها و محدودیتهای قدیمی وجود دارد و طراحی انعطاف پذیر و سازگار با محیط را ارائه میدهد.
بیشتر بخوانید: طراحی و اجرای روف گاردن
مزایای طراحی نمای پارامتریک
- آزادی بیشتر در طراحی: در این نوع طراحی میتوان شکلهایی نامنظم و یا متحرک جهت نما به کار ببرید. رایجترین شکلهایی که در این طراحی نمای پارامتریک به کار میروند برگرفته از شکلهایی است که در طبیعت وجود دارد. این الگوها با خطوط نامنظم، پویایی مشخصی دارند که میتوانند با فضاهای عمومی سازگار شوند.
- طراحیهای منحصر به فرد: معمار در طراحی نمای پارامتریک میتواند خطوط، صفحات و حجمها را تغییر دهد. نرم افزارهای پارامتریک میتواند طیف وسیعی از طراحیهای احتمالی را ایجاد نماید که کاملاً منحصر به فرد و تکرار نشدنی میباشند. اکثر طراحیهای نمای پارامتریک طراحیهایی هستند که نمونهی مشابهی آن در جهان دیده نمیشود.
- انعطاف پذیری و سازگاری: طراحی نمای پارامتریک قابلیت تطابق با مکان و یا نیاز افراد را دارد. مشابه آنچه در طبیعت مشاهده میشود میتوان در طراحی پارامتریک ستونها، پلهها، قفسهها و کنجها را با شیوههای طبیعی با فضای اطراف ادغام نمود.
- زیبایی شناختی: نماهایی که با طراحی پارامتریک کار شدهاند به وضوح نسبت به فضاهای اطراف خود از زیبایی بارزی را نشان میدهند. در این نماها بدون اینکه عملکرد و یا کاربرد فضا مخدوش شود میتوان زیبایی نما را افزایش داد.
- عدم محدودیت: نمای پارامتریک را میتوان برای فضاهای مسکونی، تجاری و سایر ساختمانها به کار برد. در ساخت این نماها میتوان از مصالحی مانند چوب یا فلز بدون اینکه محدودیتی در اصل طراحی ایجاد شود استفاده نمود.
بیشتر بخوانید: مراحل بازسازی خانه
معایب طراحی نمای پارامتریک
علیرغم تمام مزایایی که پیشتر ذکر شد باید به این نکته توجه داشته باشید که اجرای نمای پارامتریک هزینههای بسیار بیشتری نسبت به نماهای کلاسیک و ساده در پی خواهد داشت.
همچنین جهت ساخت و اجرای نماهای پارامتریک احتیاج به نیروهای متخصص میباشد تا تمام جزئیات مد نظر طراح در نما ایجاد شود و در نهایت این طراحیها مدت زمان بیشتری جهت تکمیل پروژه احتیاج دارند.
بنابراین در صورتی که به فکر ایجاد نمای پارامتریک برای ساختمان خود هستید باید تمام موارد اشاره شده را در نظر داشته باشید.
چشم انداز طراحی نمای پارامتریک
معماران از طراحی نمای پارامتریک به عنوان آیندهی مهندسی یاد مینمایند. در گذشته اجراحی بسیاری از تصورات و طراحیهایی که معماران در ذهن خود داشتند امری پیچیده بود اما در حال حاضر با نرم افزارهای نوین میتوان با داشتن یک ایده، طرحهای نامحدودی ارائه نمود که در عین زیبایی میتواند پیچیدگیهایی اجرا را کاهش داده و فرصتی جهت اجراحی طراحی نمایی بیهمتا ایجاد نماید.
منابع:
https://parametric-architecture.com/what-is-parametric-design-in-architecture/